Chemelot Campus - Geleen /Sittard

ONTWERP ENTREE CHEMELOT CAMPUS 

In 2008 wonnen Driessen + van Deijne de opdracht voor een kunstwerk bij de ingang van Chemelot Campus in Geleen (Zuid-Limburg). Het enige gegeven was een door architecten BroekBakema ontworpen portiersloge met wanden van glas en een 43 meter lange luifel van glanzend wit composiet. Chemelot is een terrein waarop kleine en grotere chemische bedrijven zich kunnen vestigen. Chemelot wordt in het Engels hetzelfde uitgesproken als Camelot, het kasteel van de legendarische Koning Arthur. Zoals zijn ridders aan een ronde tafel zaten om hun gelijkwaardigheid te benadrukken, zo wil Chemelot door het samenbrengen van kennis en vaardigheden op één terrein en de open uitwisseling daarvan tussen de bedrijven, de ontwikkeling van nieuwe producten en producttoepassingen versnellen. Het is onderdeel van DSM, het voormalige staatsmijnbedrijf dat zich in de loop van de afgelopen eeuw ontwikkelde tot een internationaal opererende onderneming, actief in chemische producten en diensten. 

Driessen + van Deijne hebben gepoogd recht te doen aan de geschiedenis van de site, de specifieke karaktertrekken van een entreegebied en het open source karakter van het bedrijventerrein.Zij maakten een ca. 70 meter lange wand van geperforeerd cortenstaal, die dwars door het entreegebouw van BroekBakema lijkt heen te lopen.  Het horizontale accent dat de ver overkragende luifel van het gebouw in de ruimte zet, wordt voortgezet door de langgerekte stalen wand van 1.60 m hoog. De kunstenaars kozen een van DSM’s meest geavanceerde producten: Dyneema®, ’s werelds sterkste vezel, als beeld voor de ingangspartij. Bij het textielmuseum in Tilburg werd van het materiaal een lap met open structuur gebreid, die vervolgens in het atelier van de kunstenaars werdt verwerkt en gefotografeerd. De foto’s werden gecombineerd tot een onregelmatig golvend patroon dat diende als sjabloon voor de wand van cortenstaal die het kunstwerk vormt. Met ponsbeitels van diverse afmetingen werd de afbeelding omgezet naar een gatenpatroon in de cortenstaal platen. Het staal en de afbeelding van Dyneema®, materiaal dat onder andere wordt toegepast in beschermende veiligheidshandschoenen voor de industrie en in kogelwerende bepantsering en kleding, doen recht aan het beschermende karakter dat bij een ingangspartij hoort. Door de perforatie in de wand en de beweging in de tekening is de wand echter niet gesloten en onverzettelijk geworden, maar eerder licht, open en dynamisch. Bij zonnig weer worden die eigenschappen nog versterkt omdat de platen dan hun schaduw werpen op de lichte betonnen achterwand waarin zij gevat zijn. Bij het zich verplaatsen langs de wand treedt dan voor de bezoeker een optisch effect op waarbij, door de afwisseling van lichte en donkere vlekken, de wand daadwerkelijk lijkt te golven en te wapperen. Het cortenstaal dankt haar bruin-oranje kleur aan een van de meest alledaagse chemische reacties: roest. De grove textuur en warme kleur van de roest vormt een mooi contrast met de gladde high-tech materialen van het portiersgebouw. Door kleur, textuur en de golvende tekening in de wand wordt men herinnerd  aan het glooiende Limburgse landschap en de aardlagen die het herbergt. Het lijkt enerzijds een verwijzing naar de wortels van DSM als mijnbedrijf in het Limburgse land, en anderzijds naar de vruchtbare grond die Chemelot wil zijn voor de bedrijven die zich er vestigen.

Tekst: Miegiel Loeffen

Foto: Maarten Noordijk

Foto: concept / Dyneema: Michiel Vijselaar

Architect: Broekbakema architecten, Rotterdam

Ontwerp: driessen+vandeijne

Supervisie: Catharien Romijn conservator kunstcollectie DSM, Hans Bolsius

Artpunch: VPT Versteeg, Heusden